Autor

Piotr Laska

Reklama

Jest soczyste, słodkie i smakuje jak wspomnienie egzotycznych wakacji. Na szczęście nie trzeba go daleko szukać, bo bez problemu można kupić świeże mango w każdym większym sklepie. Ten słoneczny przysmak skrywa w sobie cenne składniki odżywcze.

To jeden z najpopularniejszych owoców egzotycznych, tuż obok bananów i cytrusów. Wiele osób traktuje je tylko jako słodką przekąskę, ale w mango znaleźć można szereg witamin i składników odżywczych, które korzystnie wpłyną na zdrowie. Zdecydowanie warto sięgać po nie tylko podczas wakacji.

Właściwości mango

Mango to prawdziwa bomba witaminowa. Zawiera duże dawki witaminy A, która która jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania wzroku, wzrostu i rozwoju komórek oraz wzmacniania układu odpornościowego. Oprócz tego mango jest bogate w kwas foliowy, witaminę K, witaminę E i witaminy z grupy B, które również wzmacniają organizm. Dzięki temu włączenie do diety mango może pomóc w zapobieganiu infekcjom i wzmocnieniu odporności. Mango zawiera również duże ilości witaminy C, silnego przeciwutleniacza, który chroni organizm przed szkodliwym działaniem wolnych rodników, wzmacnia odporność i wspomaga gojenie ran.

Mango wspiera odchudzanie

Mango to cenne źródło minerałów, takich jak cynk, fosfor, potas, sód i magnez, które są niezbędne dla prawidłowej pracy serca. Dzięki zawartości potasu, magnezu i przeciwutleniaczy, mango pomaga regulować ciśnienie krwi, obniża poziom cholesterolu i chroni serce przed chorobami. Dodatkowo owoc ten zawiera polifenole, silne przeciwutleniacze, które chronią serce przed stanem zapalnym, zapobiegają miażdżycy i pomagają obniżyć poziom złego cholesterolu we krwi.

Mango zawiera enzymy trawienne, zwane amylazami, które rozkładają złożone węglowodany na cukry proste, ułatwiając trawienie. Ponadto mango jest bogate w wodę i błonnik, co daje uczucie sytości, zapobiega zaparciom i reguluje pracę układu trawiennego.

Jak kupić dojrzałe mango?

Chociaż mango w sklepach kusi, to zanim zapakujemy je do koszyka, trzeba dobrze obejrzeć okaz. Dojrzałe mango nie powinno być zbyt miękkie, ale dobrze, jeśli delikatnie odkształca się pod naciskiem palca. To oznacza, że jest idealnie dojrzałe i gotowe do spożycia. Pamiętaj, że skórka mango powinna być gładka i pozbawiona plam. Silny aromat jest najlepszym wskaźnikiem dojrzałości. Powąchaj owoc u jego spodu – dojrzałe mango powinno mieć przyjemny, owocowy zapach. Unikaj owoców, które nie pachną lub pachną fermentacją, ponieważ mogą być przejrzałe.

Reklama

Dodatek dopełniający jest przeznaczony dla tych osób, które pobierają rentę socjalną i są całkowicie niezdolne do pracy oraz niezdolne do samodzielnej egzystencji. Wówczas mogą liczyć nawet na 2610 złotych miesięcznie od marca 2025 r. Co więcej, pieniądze zostaną wypłacone z wyrównaniem, więc pierwszy przelew wyniesie 12 870 złotych (2520 zł za styczeń i luty oraz 2610 zł za marzec, kwiecień i maj). O ile oczywiście ZUS nie obniży kwoty. Może to zrobić w paru przypadkach. Zresztą zobaczcie sami.

Pieniądze - zdjęcie ilustracyjne

Pobierasz dodatek uzupełniający do renty socjalnej? To może obniżyć kwotę świadczenia

Pieniądze z ZUS (zdjęcie ilustracyjne)

ak podaje serwis Infor.pl, ZUS może obniżyć kwotę dodatku dopełniającego do renty socjalnej w dwóch przypadkach:

  • z powodu zbyt dużego przychodu w przypadku pracy bądź prowadzenia działalności gospodarczej,
  • gdy suma renty socjalnej i rodzinnej przekroczy 300 procent najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Poza tym trzeba pamiętać, że osoby, które mają prawo do renty socjalnej i świadczenia uzupełniającego dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji stracą do niego prawo, gdy otrzymają dodatek dopełniający. 

Beneficjenci dodatku dopełniającego do renty socjalnej muszą pamiętać, że otrzymają go automatycznie w dwóch przypadkach:

  • są całkowicie niezdolne do pracy oraz mają orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji,
  • mają prawo do zbiegu renty socjalnej z rolniczą rentą rodzinną i na 1 stycznia 2025 r. posiadają też orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji.

W przypadku braku owego orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji, osoby pobierające rentę socjalną i całkowicie niezdolne do pracy muszą złożyć do ZUS-u wniosek o przyznanie dodatku dopełniającego.

Ile wynosi dodatek dopełniający do renty socjalnej? Właśnie został nieco podniesiony

Wspomnieliśmy powyżej, że dodatek dopełniający do renty socjalnej w marcu 2025 roku wynosi 2610 złotych. Wcześniej było to 2520 złotych. A kiedy środki trafią do uprawnionych osób? ZUS przeleje to świadczenie z góry, piątego dnia danego miesiąca, za który przysługują owe środki. 

Reklama

Miliony Polaków mają ją w portfelach, jednak nie wszyscy korzystają z dodatkowych funkcji legitymacji emeryta. Dokument ten służy nie tylko identyfikacji świadczeniobiorcy. Jego właściciele mogą korzystać z przeznaczonych wyłącznie dla nich rabatów.

Emerytura to świadczenie przysługujące osobom w tzw. wieku postprodukcyjnym. W przypadku kobiet wynosi on 60, a mężczyzn 65 lat. Wysokość emerytury uzależniona jest od wielu czynników, takich jak rodzaj zawieranych umów, wysokość składki emerytalnej czy staż pracy.

Osoby otrzymujące świadczenie mogą wyrobić legitymację emeryta i rencisty, która upoważnia do korzystania z wielu ulg i zniżek. Jak wyrobić legitymację emeryta? Gdzie można skorzystać ze zniżek?

Jak wyrobić legitymację emeryta?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych zachęca do wyrabiania legitymacji emeryta i rencisty, która upoważnia do korzystania z wielu zniżek. Jak to zrobić? To naprawdę proste. Wystarczy wybrać się do lokalnego ZUS-u i złożyć wiosek o wydanie karty emeryta i rencisty. Seniorzy, którzy otrzymali emeryturę po 1 stycznia 2023 roku otrzymają kartę w formie elektronicznej.

Wydanie mLegitymacji nie wymaga wychodzenia z domu. Po złożeniu wniosku należy pobrać aplikację mObywatel, a następnie kliknąć opcję “dodaj dokument” i wybrać z listy “legitymacja emeryta i rencisty”. Po chwili w aplikacji pojawi się elektroniczna wersja dokumentu.

Z jakich zniżek mogą skorzystać seniorzy?

Posiadanie legitymacji emeryta i rencisty upoważnia do korzystania ze zniżek w aptekach, ośrodkach kultury, ośrodkach sportowych, komunikacji miejskiej czy PKP. Okazanie dokumentu pozwala na pobyt w uzdrowisku czy uczestniczenie w turnusach rehabilitacyjnych, płacąc za nie niewielką cenę. Osoby, które ukończyły 65 r.ż. mają prawo do bezpłatnych leków i nie muszą płacić obowiązkowego abonamentu RTV.

Legitymacja emeryta upoważnia do korzystania z karty seniora, którą można wyrobić w niemalże każdym mieście. Posiadacze karty mogą korzystać z tanich biletów do kina, teatru, opery, zoo czy z darmowej komunikacji miejskiej. Niektóre miasta oferują także tanie karnety na baseny, siłownie, zajęcia jogi czy fitness. Informacje na ten temat znajdziesz na oficjalnej stronie zamieszkiwanej przez ciebie miejscowości.

Reklama

Od 1 marca 2025 roku wzrosły kwoty dodatków do emerytur. Seniorzy po 65. i 75. roku życia mogą liczyć na wyższe świadczenia, które zostały zwaloryzowane o 5,5%. Niektóre z nich są wypłacane automatycznie, inne wymagają złożenia wniosku. Sprawdź, jakie dodatki możesz otrzymać.

Waloryzacja dodatków emerytalnych w 2025 roku

Podwyżki objęły zarówno podstawowe świadczenia emerytalne, jak i dodatkowe wsparcie dla wybranych grup seniorów. Najniższa emerytura wzrosła do 1878,91 zł brutto, a wraz z nią zwiększyły się także kwoty dodatków.

Dodatki do emerytury po 65. roku życia
  • Dodatek pielęgnacyjny – dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, wynosi 348,22 zł. Seniorzy powyżej 75. roku życia otrzymują go automatycznie, natomiast młodsze osoby muszą złożyć wniosek do ZUS.
  • Dodatek kombatancki – dla osób ze statusem kombatanta, wzrósł do 348,22 zł. Wymagane jest zaświadczenie Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz wniosek do ZUS.
  • Dodatek kompensacyjny – uzupełnienie dodatku kombatanckiego, obecnie wynosi 52,24 zł. Przyznawany jest automatycznie.
  • Dodatek dla byłych żołnierzy i górników – dla osób, które były przymusowo zatrudniane przed 1960 rokiem. Kwota po waloryzacji to 348,22 zł. Wniosek składa się w ZUS.
  • Dodatek za tajne nauczanie – dla nauczycieli z czasów okupacji, wzrósł do 348,22 zł. Należy udokumentować działalność i złożyć wniosek.
  • Dodatek dla inwalidów wojennych – dla osób całkowicie niezdolnych do pracy, obecnie wynosi 522,34 zł. Aby go otrzymać, trzeba przedstawić dokumentację potwierdzającą odniesione obrażenia.

Seniorzy, którzy ukończyli 65 lat, mogą również korzystać z bezpłatnych leków dostępnych na podstawie recepty oznaczonej symbolem „S”.

Dodatki dla emerytów po 75. roku życia
  • Dodatek pielęgnacyjny – wypłacany automatycznie po ukończeniu 75 lat, wynosi 348,23 zł.
  • Dodatek dla deportowanych – dla osób przymusowo wywożonych do obozów pracy, kwota wynosi od 17,46 zł do 330,87 zł. Wniosek należy złożyć w ZUS.

Trzynasta i czternasta emerytura w 2025 roku

  • 13. emerytura – od marca wynosi 1878,91 zł brutto i jest wypłacana automatycznie.
  • 14. emerytura – zależy od wysokości dochodu emeryta, a jej kwota może podlegać zasadzie „złotówka za złotówkę”.

Ryczałt energetyczny – komu przysługuje?

Kombatanci i inne uprawnione osoby otrzymują dodatkowe wsparcie na pokrycie kosztów energii elektrycznej. Od 1 marca 2025 roku wynosi ono 316,31 zł i jest przyznawane automatycznie dla osób uprawnionych do dodatku kombatanckiego.

Reklama

W styczniu ruszył program refundacji kosztów zużycia prądu, skierowany do osób o szczególnych potrzebach zdrowotnych. Dopłata może wynosić nawet 600 zł, a jej celem jest wsparcie osób z orzeczeniem o niepełnosprawności.

Świadczenie zostało wprowadzone w ramach programu „Aktywny samorząd” prowadzonego przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON). Wypłacane jest od 2024 roku.

Już można składać wnioski o 600 zł na prąd z PFRON

Przysługuje ono osobom, które korzystają z urządzeń medycznych w ramach opieki długoterminowej i obejmuje maksymalnie sześć miesięcy. Łączna wysokość refundacji to 600 zł (100 zł miesięcznie).

Jak podaje „DGP”, refundacja kosztów prądu skierowana jest do osób chorych, które spełniają określone kryteria. Konieczne jest posiadanie orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności. W przypadku dzieci poniżej 16. roku życia wystarczy orzeczenie o niepełnosprawności.

Refundacja dotyczy osób korzystających z respiratorów lub koncentratorów tlenu w ramach:

  • ośrodka domowego leczenia tlenem,
  • ośrodka wentylacji domowej.

Co ważne, jak pisze gazeta, urządzenia muszą być używane w ramach świadczeń opieki długoterminowej. Na ten stronie można złożyć wniosek. Wypłaty świadczenia rozpoczną się w drugim lub trzecim kwartale.

Przypomnijmy też, że PEFRON (Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych) to instytucja publiczna, której głównym celem jest wspieranie osób z niepełnosprawnościami oraz ich aktywności zawodowej, społecznej i zawodowej.

PEFRON działa na rzecz osób niepełnosprawnych, oferując różne formy pomocy finansowej, programy wsparcia oraz dofinansowania.

Rodzaje wsparcia oferowanego przez PEFRON:

  1. Dofinansowanie do sprzętu rehabilitacyjnego i ortopedycznego – np. wózki inwalidzkie, protezy, sprzęt do rehabilitacji.
  2. Dofinansowanie do wynagrodzenia pracowników niepełnosprawnych – pomoc w zatrudnieniu osób niepełnosprawnych oraz wsparcie pracodawców w finansowaniu kosztów ich wynagrodzeń.
  3. Programy wspierające aktywizację zawodową – np. dofinansowanie szkoleń zawodowych, kursów, warsztatów czy staży.
  4. Programy aktywizacji społecznej – wsparcie osób niepełnosprawnych w dostosowaniu środowiska życia, np. mieszkania, dostępność transportu, budownictwo.
  5. Dotacje na zakup samochodów – dotacje na zakup lub adaptację pojazdów dla osób z niepełnosprawnościami, szczególnie w kontekście mobilności.

Reklama

Jedną trzecią masy ciała stanowią mięśnie, a ich trening jest niezbędny dla wysokiej jakości życia. Prof. Henning Wackerhage bada ten temat od lat. Wpływ prawidłowej budowy mięśni jest ogromny, m.in. na parametry krwi i metabolizm. Substancja wytwarzana przez organizm budzi ogromne nadzieje. Szczególnie widać to na przykładzie 85-letniej influencerki fitness, która zachwyca swoimi treningami miliony.

Starsza kobieta z siwymi włosami i okularami przyjmuje pozycję do pompek, podnosi jedną rękę z podłogi i macha nią ciężką liną. Żadnego kołysania się, żadnego drżenia, jej ciało pozostaje w równowadze. Kilkusekundowy filmik ze studia fitness polubiło na Instagramie prawie 29 tys. osób – to zapewne także zasługa wieku bohaterki. Erika Rischko, kobieta w klipie, ma 85 lat. Sportową seniorkę obserwuje na Instagramie prawie 130 tys. osób, a na TikToku nawet 1,6 miliona. Rischko jest prawdopodobnie najstarszą influencerką fitness w Niemczech i inspiracją dla wielu. Jak ktoś po osiemdziesiątce może nadal być tak sprawny? Wyćwiczone mięśnie pozwalają zachować młodość.

Mięśnie przeciw starzeniu się. 85-latka jest gwiazdą internetu

Żwawa gwiazda mediów społecznościowych ma czas na rozmowę telefoniczną pomiędzy dwiema sesjami treningowymi. Rano już ćwiczyła, a wieczorem chciała znowu iść na siłownię. Rischko odpowiedziała na pytanie o jej samopoczucie. Jak często ćwiczysz w tygodniu? Myśli przez chwilę. „Hmm, właściwie… co dzień uprawiam sport. Dla mnie to po prostu zabawa.” ” – podkreśla.

Rischko jest wzorem samodyscypliny. Nie musi się pokonywać, widać, że uwielbia treningi. „Nigdy nie chodzę na zajęcia sportowe z ponurą twarzą” – mówi. Kiedy znajomi mówili jej, że nie mają czasu na ćwiczenia, często musiała się wziąć w garść. „Ja też mam swój dom” – odpowiada. „Dlatego trenuję o 7:15, a potem zajmuję się domem” – dodaje. Kilka razy dziennie wspina się po trzech schodach w swoim domu – wspomina Rischko, opisując swój codzienny tryb życia. „Zwykle o 18:30 znowu idziemy na siłownię” – zauważa.

Tam Rischko rozciąga mięśnie, rozgrzewa je, a następnie decyduje, czy woli pocić się jogą, pilatesem, treningiem funkcjonalnym z własną masą ciała, spinningiem czy treningiem siłowym z kettlebellami. „”taram się trenować jak najwięcej. Plecy, nogi, ramiona, koordynacja i mobilność” – wyjaśnia Rischko. Jej motto brzmi: pozostań elastyczny zarówno w głowie, jak i w ciele. Regularnie uczęszcza także na zajęcia fitness. Rischko jest przekonana: swoje spełnione życie zawdzięcza swoim mięśniom.

 

Посмотреть эту публикацию в Instagram

 

Публикация от Erika Rischko (@erikarischko)

Mięśnie lepsze niż zastrzyk odchudzający?

W Monachium Henning Wackerhage bada wpływ mięśni na metabolizm. Profesor biologii sportu wita gości w nowym kampusie Politechniki w Parku Olimpijskim. W dwóch przestronnych betonowych budynkach w stylu Bauhaus mieści się Wydział Sportu i Nauk o Zdrowiu. Na terenie obiektu znajdują się liczne laboratoria i pomieszczenia badawcze, a także boiska sportowe z bieżniami, boiska do siatkówki plażowej, sale gimnastyczne oraz nowoczesne studio fitness. Wackerhage idzie tam ze swojego biura za trzy minuty. Podczas treningu patrzy na stary stadion olimpijski. Po krótkim oprowadzaniu profesor zaprasza do swojego gabinetu. Wśród literatury specjalistycznej na półce z książkami stoją hantle. Obok jego biurka stoi rower wyścigowy na ergometrze i czerwony rower składany Brompton. „Niedawno odebrałem z Włoch nowy dwukołowiec” – mówi 57-latek. Siedzi w siodle pięć do sześciu dni w tygodniu.

„Jeśli złożysz wszystkie mięśnie, będą one największym organem w organizmie”

Dlaczego mięśnie są ważne dla zdrowia? A jak wygląda idealny trening? Oto pytania, które nurtują Wackerhage. „Jeśli złożysz wszystkie mięśnie, będą one największym organem w organizmie. Zazwyczaj stanowią co najmniej jedną trzecią masy ciała” – wyjaśnia.

Badania wykazały, że jeśli zwiększysz masę mięśniową, zmniejszysz także masę tłuszczową. „Jeśli stymulujesz wzrost mięśni, utrata tkanki tłuszczowej jest podobna jak w przypadku standardowych zastrzyków odchudzających. Ale nie tracisz masy mięśniowej, wręcz przeciwnie” – wyjaśnia entuzjastycznie Wackerhage.

Pytanie, czy każdy przeciętny sportowiec jest w stanie tak efektywnie trenować, jest oczywiście dozwolone. „Ale faktem jest, że jeśli uda ci się zbudować mięśnie, osiągniesz działanie przeciw otyłości i cukrzycy” – dodaje naukowiec. Możliwe wyjaśnienia są takie, że „rosnące mięśnie muszą wchłaniać wiele metabolitów jako materiałów budowlanych – i miokin”.

Badacz wykorzystuje starzenie się, aby zilustrować znaczenie silnych mięśni dla zdrowia metabolicznego. Założenie: jeśli w ciągu życia mięśnie zanikają (tj. kurczą się), wówczas w organizmie zwiększa się ilość tkanki tłuszczowej. Metabolizm ulega pogorszeniu, spada poziom insuliny, wzrasta poziom cukru we krwi. Istnieją dowody na to, że te zmiany związane z wiekiem są ze sobą powiązane. „Jeśli utrzymasz mięśnie, rozwój ten zostanie znacznie opóźniony. Celem musi być zdrowe starzenie się i unikanie długotrwałych chorób”.

Ekspert ds. mięśni i jego zespół badają obecnie metaboliczne skutki przerostu i atrofii mięśni w ramach grupy badawczej HyperMet finansowanej przez Niemiecką Fundację Badawczą. Hipoteza: Kiedy mięsień rośnie, działa jak odkurzacz, pochłaniając z krwi różnorodne materiały budowlane. „Być może wpływa to również na substancje przekaźnikowe, które regulują inne narządy i apetyt” – mówi naukowiec zajmujący się sportem. Należy to zbadać, podobnie jak wpływ substancji tauryny, która według Wackerhage odegra kluczową rolę w badaniach nad długowiecznością. Jak to często bywa, nadzieję dają badania na myszach.

Tauryna dla lepszego wzrostu mięśni

„Jeśli z wiekiem stężenie tauryny maleje, a substancja jest uzupełniana, myszy żyją średnio o dziesięć proc. dłużej. Obecnie prowadzimy badanie uzupełniające w Monachium, aby dowiedzieć się, czy tauryna również opóźnia starzenie się u ludzi” – mówi Wackerhage. Aby to osiągnąć, osoby w wieku od 45 do 75 lat powinny zażywać cztery gramy tauryny dziennie przez sześć miesięcy – albo nic. Naukowcy z Monachium, we współpracy z amerykańskim Uniwersytetem Stanforda i Uniwersytetem w Innsbrucku, zbadają następnie, czy tauryna opóźnia starzenie się mięśni, a nawet całego organizmu.

W tej chwili najważniejsze jest pobudzenie mięśni – podkreśla Wackerhage. „Każdy trening jest dobry. Od 60 roku życia należy skupić się na treningu siłowym. Wtedy ważniejsze od wytrzymałości są mocne, sprawne mięśnie, żeby nie spaść do 80-tki i żeby utrzymanie masy mięśniowej pozwoliło zachować młody metabolizm.” Każdy chcący budować mięśnie powinien mieć świadomość, że własne ciało to projekt w który warto inwestować.

Wackerhage zaleca, aby trening siłowy rozpoczynał się delikatnie: początkowo tylko jedna seria na grupę mięśni, aby uniknąć bolesności mięśni. Jeśli początkowo odczuwasz ból po wysiłku fizycznym, nie powinno to odstraszać. Tak zwany efekt powtarzanej walki szybko zapewnia, że ​​komórki mięśniowe produkują białka, które czynią je mocniejszymi i zapobiegają bolesnemu rozrywaniu włókien podczas kolejnego treningu. Następnie zwiększ obciążenie.

Ile powtórzeń jest optymalne? Badanie przeprowadzone przez Bradleya Schoenfelda, profesora nauk o ćwiczeniach w Lehman College w Nowym Jorku, prowadzi do następującego wniosku: od czterech do 20 powtórzeń, pod warunkiem, że wykonujesz serie blisko zaniku mięśni. Następnie mięśnie rosną. Różnica, która staje się coraz ważniejsza w miarę starzenia się. „Jeśli jesteś młodszy, możesz trenować ciężej i z mniejszą liczbą powtórzeń” – wyjaśnia Wackerhage. „Starszym sportowcom, którzy zmagają się z dużym oporem lub są podatni na kontuzje, lepiej będzie wykonać 10–20 powtórzeń z mniejszym ciężarem”.

Trening zapewniający optymalny wzrost mięśni

A ile treningu mięśni tygodniowo wystarczy? „Według literatury optymalne dla maksymalnego budowania mięśni wydaje się dziesięć serii tygodniowo na grupę mięśni” – radzi ekspert. Dla początkujących najlepiej jest trenować całe ciało; Począwszy od trzech dni treningowych w tygodniu, bardziej sensowne jest podzielenie go według grup mięśni. Większość ludzi może osiągnąć widoczny wzrost mięśni w ciągu trzech do czterech miesięcy. „Celem jest opracowanie rutyny i zaplanowanie, co zrobisz, jeśli wakacje lub choroba przerwają trening” – mówi Wackerhage. Przerwa nigdy nie jest końcem, a jedynie przerwą.

Erika Rischko również miała takie doświadczenie. Latem kochający sport senior przeszedł operację kręgosłupa. Lekarze po raz drugi usztywnili jej kręgosłup i włożyli dziesięć śrub. Rischko podczas delikatnego zabiegu straciła dużo krwi i przez dwa dni przebywała nawet na oddziale intensywnej terapii. Jednak szóstego dnia po operacji pozwolono jej wrócić do domu. Rischko, właścicielka dwóch sztucznych stawów kolanowych, jest przekonana, że ​​pomogły jej lata treningów. Musiała zrezygnować z ćwiczeń na trzy miesiące i odmówiła pobytu w klinice rehabilitacyjnej.

Rischko przez całe życie czuła pasję do sportu. Przez wiele lat raz w tygodniu ćwiczyła w klubie gimnastykę. Została mamą i zmieniły się jej priorytety. Kiedy dzieci się wyprowadziły, miała czas i nudziła się. Podczas wizyty w San Francisco, gdzie uczyła się jej córka, Rischko weszła na salę gimnastyczną i była zdumiona. Nieco później córka zarejestrowała matkę w niemieckim studiu. Rischko miała wtedy 55 lat. „Jeśli jesteś gdzieś zarejestrowany, to tam idziesz” – mówi.

Na pierwszym roku Rischko trenowała trzy razy w tygodniu pod okiem osobistego trenera. Z czasem zwiększyła swoje obciążenie pracą. Dziś lubi uprawiać sport ze swoją córką, która mieszka w Niemczech. „Jeśli mama jest ubrana i czeka na odbiór, to moja córka też nie ma wymówek” – śmieje się Rischko. Jej mąż również trzy razy w tygodniu podnosi ciężary. A jeśli czasu brakuje, para trenuje w domu z napełnionymi butelkami wody.

Sport a długowieczność. Dane naukowców

(…) Badanie przeprowadzone przez naukowców z Australii, Danii i USA, opublikowane w „European Heart Journal” w 2022 roku, pokazuje, że zaledwie 15–20 minut umiarkowanych ćwiczeń tygodniowo (!) może zmniejszyć ryzyko śmierci o 18–24 proc. Dlatego liczy się każdy krok. „5000 dziennie jest dobre, 10 tys. jest lepsze. Idealnie byłoby, gdybyś pracował nad tym codziennie” – mówi Berrisch-Rahmel, która codziennie jeździ na rowerze do ćwiczeń. „Czasami nie pasuje to do twojego życia, więc po prostu tymczasowo zajmujesz się podstawami. Ale nigdy nie popadaj w samozadowolenie i bierność” – dodaje.

Naukowcy zajmujący się sportem zalecają tzw. trening w Strefie 2. Biegasz z prędkością około 75 proc. maksymalnego tętna i osiągasz doskonałe wyniki pod względem objętości wyrzutowej serca, transportu tlenu i objętości krwi przy niewielkiej potrzebie regeneracji. Ta metoda poprawy podstawowej wytrzymałości jest odpowiednia dla początkujących i profesjonalistów. Pomocne są także drobne zmiany w diecie. „Nie ma znaczenia, czy jesz tylko suche musli przez pięć czy sześć dni. Lepiej pominąć naprawdę złe rzeczy. Zwłaszcza napoje słodkie są po prostu niezdrowe” – mówi Berrisch-Rahmel.

Erika Rischko nie przestrzega planu odżywiania. Jej przepis: dużo wody i herbaty, mięso z umiarem, ale bez koktajli proteinowych i innych suplementów. „Staram się zachować jak największą mobilność. Aby to osiągnąć, trzeba stale dostosowywać trening do swojego ciała i nie pozwalać sobie na dezorientację” – podkreśla.

Na siłowni często doświadcza tej samej sytuacji: znacznie młodsi ludzie patrzą z politowaniem, gdy Rischko podchodzi do hantli. Po kilku ćwiczeniach ich sceptycyzm przeradza się w podziw i otrzymuje komplementy na temat swojej sprawności. „Widzę w studiu, jakich ciężarów używają inni. Czasami wywołuje to u mnie uśmiech” – chichocze.

Wkrótce po wybuchu pandemii korony zaczęła dokumentować swój trening w mediach społecznościowych. Właściwie to tylko po to, żeby pozostać w kontakcie z rodziną. Szybko zainspirowała coraz więcej użytkowników swoimi filmami, w których tańczy, podnosi i biega. Jej książka, wydana w 2022 roku, nosi tytuł „Na fitness nie jest za późno”. To także ogromne wsparcie, które motywuje ją do dalszych treningów. Jak długo jeszcze? „Teraz jestem w dobrej formie, jestem elastyczna i dzięki treningom udało mi się opanować ból pleców” – odpowiada Rischko.

Reklama

Najzdrowsze banany. Jakie wybrać?

Specjalista reumatologii, a także popularyzator wiedzy medycznej dr Bartosz Fiałek opublikował w serwisie X post na temat bananów. Choć zalicza się je do owoców tropikalnych, od dawna dostępne są w niemal każdym sklepie o dowolnej porze roku. Badania z poprzednich lat wskazują, że po jabłkach banany są w Polsce najpopularniejszym owocem. Statystyczny Polak zjada co najmniej 7 kilogramów rocznie.

„Jedni lubią zielone, inni żółte, a jeszcze inni – kiedy zaczynają brązowieć. Kolor bananów zależy od stopnia ich dojrzałości. A kiedy spożywać je, mając na uwadze wartości odżywcze?” – pisze dr Fiałek.

Zwraca uwagę, że:

  • niedojrzały banan (underripe) to świetne źródło prebiotyków wpływających na zdrowie jelit,

  • prawie dojrzały banan (barely ripe) – wysoka zawartość błonnika i niska cukrów,

  • dojrzały banan (ripe) zawiera wysokie stężenie antyoksydantów (przeciwutleniaczy) oraz dużą ilość błonnika,

  • bardzo dojrzały banan (very ripe) ma najniższą zawartość witamin i minerałów,

  • przejrzały banan (overripe) – najwyższa zawartość cukru oraz najniższa błonnika.

Dlaczego warto jeść banany?

Jakie banany najlepiej kupować?

W szczególności te najmniej dojrzałe banany powinny na stałe zagościć w naszej diecie. Z uwagi na niskie stężenie cukrów prostych są znacznie lepszym wyborem dla osób z zaburzeniami metabolicznymi, tj. cukrzyca czy otyłość. To jednak nie koniec ich zalet.

Jednym z najważniejszych atutów zielonych bananów jest ich wysoka zawartość skrobi opornej. Skrobia ta nie jest trawiona w górnym odcinku układu pokarmowego i trafia do jelita grubego, gdzie staje się pożywką dla „dobrych” bakterii jelitowych.

Poprawa składu mikrobioty jelitowej może przynieść korzyści w postaci lepszego trawienia, zmniejszenia stanów zapalnych w organizmie oraz poprawy funkcji układu odpornościowego. Skrobia oporna może również zmniejszać ryzyko wystąpienia chorób jelita grubego takich jak rak jelita.

Regulacja poziomu cukru we krwi

Zielone banany są niskoglikemicznym źródłem węglowodanów, co oznacza, że owoce te nie powodują gwałtownych wzrostów poziomu cukru we krwi. Badania wskazują, że regularne spożywanie zielonych bananów może poprawiać wrażliwość na insulinę i wspomagać kontrolę glikemii u osób z cukrzycą typu 2.

Korzyści dla zdrowia serca

Zielone banany są bogate w potas, jeden z kluczowych minerałów wpływających na prawidłową pracę serca. Potas pomaga regulować ciśnienie krwi, co z kolei zmniejsza ryzyko wystąpienia nadciśnienia tętniczego i chorób sercowo-naczyniowych. Dodatkowo obecne w bananach antyoksydanty, takie jak flawonoidy, wspierają zdrowie naczyń krwionośnych, redukując stres oksydacyjny i stany zapalne.

Zielone banany są bogate w wiele cennych składników odżywczych. W 100 g tych owoców znajduje się ok. 22 g węglowodanów, z czego znaczna część to skrobia oporna. Ponadto dostarczają one ok. 2,6 g błonnika pokarmowego.

Zielone banany są również źródłem witamin z grupy B, takich jak B6, która wspomaga metabolizm i funkcjonowanie układu nerwowego. Znajdują się w nich także witamina C, korzystna dla układu odpornościowego, oraz magnez, kluczowy dla zdrowia kości i mięśni.

Reklama

Renta wdowia, emeryci już składają wnioski

Od 1 stycznia 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych odnotował napływ ponad 33,7 tys. wniosków o tzw. rentę wdowią. To nowy rodzaj świadczenia, który umożliwia połączenie renty rodzinnej z innym świadczeniem, takim jak emerytura lub renta z tytułu niezdolności do pracy. Wprowadzenie tego rozwiązania ma na celu wsparcie osób, które po stracie bliskiej osoby potrzebują większej stabilizacji finansowej.

Zgodnie z zasadami, prawo do renty wdowiej ZUS lub inny organ rentowy przyzna od miesiąca, w którym został złożony wniosek, jednak nie wcześniej niż od 1 lipca 2025 r. Jest to kluczowy termin dla potencjalnych beneficjentów, ponieważ świadczenie będzie wypłacane z mocą wsteczną tylko od tej daty. Osoby, które złożą wnioski później, otrzymają świadczenie od daty złożenia swojego wniosku.

Wnioski złożone do 31 lipca 2025 r. będą uprawniały do wypłaty świadczenia już od 1 lipca 2025 r., niezależnie od daty ich przesłania w tym okresie. Po tej dacie prawo do świadczenia będzie przyznawane na bieżąco, co oznacza, że beneficjenci powinni rozważyć złożenie dokumentów jak najwcześniej, aby uniknąć opóźnień w uzyskaniu należnych środków.

Na podstawie danych z 7 stycznia 2025 r. ZUS poinformował, że największa część wniosków, czyli 24,6 tys., została złożona bezpośrednio w placówkach instytucji. Kolejne 4,6 tys. wniosków wpłynęło za pośrednictwem platformy elektronicznej PUE ZUS lub systemu eZUS, co wskazuje na rosnące zainteresowanie nowoczesnymi formami kontaktu z urzędem.

Rozwój cyfrowych narzędzi obsługi wniosków ma na celu ułatwienie procesu aplikacji dla osób uprawnionych do renty wdowiej, jednak widać, że wciąż to sposób stacjonarny składania wniosków cieszy się największą popularnością.

Reklama

Jak informuje Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) w wyniku nowelizacji, maksymalna kwota renty łączonej z rentą socjalną wzrosła z 200 proc. do 300 proc. najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Od teraz suma obu rent może wynosić maksymalnie 5 342,88 zł, co stanowi znaczącą poprawę sytuacji finansowej beneficjentów.

Nowe świadczenie – dodatek dopełniający

Od 1 stycznia 2025 roku osoby zupełnie niezdolne do pracy i samodzielnej egzystencji mogą ubiegać się o nowy dodatek dopełniający. Jego miesięczna wysokość wynosi 2 520,00 zł, a wypłaty będą corocznie waloryzowane. Choć prawo do dodatku można było nabyć już w styczniu, pierwsze wypłaty nastąpią dopiero w maju 2025 roku.

Wnioski o dodatek dopełniający należy składać w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Przypomnijmy, że KRUS będzie płatnikiem tych świadczeń w zbiegu z rolniczymi rentami rodzinnymi.

Uwaga dla świadczeniobiorców KRUS

Osoby uprawnione do zbiegu renty socjalnej z rolniczą rentą rodzinną i posiadające orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji na dzień 1 stycznia 2025 roku, nie muszą składać wniosków o dodatek dopełniający. KRUS przyzna im to świadczenie z urzędu i zawiesi jego wypłatę do maja 2025 roku, informując beneficjentów stosownym zawiadomieniem.

Dalsze informacje dotyczące zasad uzyskiwania prawa do dodatku i jego wysokości można uzyskać w jednostkach ZUS i KRUS.

Reklama

Waloryzacja 2025 r. niższa niż poprzednie

Waloryzacja emerytur i rent, jak co roku, odbędzie się 1 marca. Wszystko wskazuje na to, że w 2025 r. wzrost świadczeń będzie najniższy od lat, co wynika z malejącej inflacji. Według najnowszych danych Głównego Urzędu Statystycznego, w grudniu 2024 r. ceny wzrosły o 4,8 proc. Ostateczny wskaźnik inflacji za cały 2024 r. poznamy w połowie stycznia.

Rząd prognozuje, że wzrost cen i wynagrodzeń pozwoli na podwyższenie świadczeń o 5,82 proc. Dla porównania, w 2024 r. waloryzacja wyniosła aż 12,22 proc. Oczekiwane mniejsze podwyżki w 2025 r. odzwierciedlają stabilizującą się sytuację ekonomiczną i spadek dynamiki wzrostu kosztów życia.

Co z wysokością trzynastych emerytur w 2025 r.

Seniorzy mogą spodziewać się, że trzynasta emerytura w 2025 roku wyniesie co najmniej 1 489 zł na rękę, jeśli potwierdzą się prognozy rządu. Choć kwota brutto trzynastki będzie identyczna dla wszystkich, rzeczywiste wypłaty różnią się w zależności od indywidualnych potrąceń. Od świadczenia odliczona zostanie składka zdrowotna oraz zaliczka na podatek dochodowy, której wysokość zależy od podstawowej emerytury lub renty.

Dodatkowe świadczenie zostanie wypłacone w kwietniu razem z regularnym świadczeniem, niezależnie od jego wysokości. Dzięki temu wsparcie obejmie wszystkich seniorów, bez względu na poziom dochodów, co ma na celu poprawę sytuacji materialnej osób starszych w okresie wiosennym.

Jaka wysokość czternastek w 2025 r.

Czternasta emerytura w drugiej połowie roku ma wynieść około 39 zł na rękę w minimalnym wymiarze, jeśli świadczenie po waloryzacji przekroczy ustalony próg. Pełną kwotę czternastki otrzymają seniorzy, których emerytura lub renta brutto nie przekroczy 2 900 zł. Przy wyższych świadczeniach kwota dodatku będzie pomniejszana według zasady „złotówka za złotówkę”. Od czternastki potrącane będą zaliczka na podatek dochodowy i składka zdrowotna.

Choć dokładny termin wypłaty czternastki nie został jeszcze ogłoszony, prognozy wskazują, że w 2025 r. dzięki waloryzacji, trzynastkom i czternastkom seniorzy mogą otrzymać nawet 4 200 zł więcej na rękę niż w roku ubiegłym. To znaczące wsparcie finansowe, które wzmocni budżet osób starszych w trudnych ekonomicznie czasach.

Reklama

Nowsze posty